Did “Religious Community” attempt Coup against “Conservative Government”?
A tourist, who came to İstanbul in the second half of July, might have thought that Turkey was a communist country where people poured out into the streets and had fun every night, unless they were following the news and interested in current affairs. Turkey has continuously been having a holiday atmosphere for 25 days.
Except for anti-coup “democracy rallies” occurring in daylight, which were organized by the ruling Justice and Development Party and also major opposition parties; celebrations called “democracy watch”, which were taking place particularly by the supporters of the ruling party every evening, in which thousands attended in many provinces of Turkey, have continuously been going on since the evening of the day of July 16th when the coup attempt was suppressed.
Every evening, crowds that have fun, accompanied with the songs that praise President Recep Tayyip Erdoğan and “Mehter” music (music band from “the time of the Ottoman Empire” that have nationalist lyrics) are shouting İslamic slogans and swinging Turkish flags.
The reason that I wrote: “the tourist might have thought that Turkey was a communist country” is that public transportation is free in big cities such as İstanbul and Ankara since July 16th. And this free transportation is being presented as a sign of gratitude of the government to the public, which prevented the coup attempt.
The 90’s in Turkey were the period when soldiers did not hesitate to show up as a political figure in order to protect secularism. Soldiers were clearly expressing their displeasure based on the reasons that secularism was under great threatand religious communities were trying to infiltrate the army and by forcing political power, they were making army officers that they detected inside the army and that were related to İslamic communities discharge. In the next period, especially in the 2000’s, this “over-protective” attitude that soldiers took on, became hostility towards religion. Religious communities that are in cooperation with the current conservative government, made propaganda that the generals in the Turkish Army were approaching officers who live according to İslam (by performing prayer, whose wife wears a headscarf) and suspending them from the army with fake reasons.
When we came to 2010’s, prosecutors and judges related to the Fethullah Gulen community, started to arrest and judge the officers in the Turkish Armed Forces as well as secular and Ataturkist journalists that were opposing the government and preparing a coup attempt. In the searches made by the police, who were also from the Gulen community, much evidence (!) was revealed about the coup attempt and “the corruption” that the officers committed. During the trials that continued for a couple of years, officers in jail kept telling that they were defamed, the documents submitted as proof were false and the community was making that in order to make room for its own men in the army, to liquidate those who are not of them and the government condoned all of those on purpose. Except those who were Ataturkist like themselves, no one cared.
The relation between President Erdoğan and the Gulen community, for which he said: “we gave them all they wanted. What did they want and couldn’t they get?” and for which he condoned all the illegal and unfair acts they did, started to spoil because of the disagreements between him and the Gulen community about the share of power. Especially, after the move of Erdoğan to shut down the private teaching institutions that were of great importance to the Gulen community to gain young members; the bribery operation of December 17-25 arranged by the prosecutors related to the Gulen community, caused ties to be broken with the government and the community. Wiretappings clearly revealed that Erdoğan and his inner circle illegally earned large amounts of money. This time, the proofs were not made up, they were real. However, Turkish conservative electors (60-70 percent of the total population of Turkey), who instantly believed in fake proofs about innocent army officers and opponent journalists were guilty, gave great support to Erdoğan in the elections by refusing to believe the proofs that even Erdoğan himself couldn’t deny.
After having been “cleared” by electors, Erdoğan started to take his revenge by removing the members of the community one by one, who took office in his time.
Coup or Dictatorship
In the evening of July 15th, the claims and warnings of the secular and Ataturkist part of the country about “the structure of Islamic communitarianism in the army” were proved to be right.
Although it was tried to be shown as if it was a secular and Ataturkist coup attempt, in the passing hours, it was understood that it was actually and exactly a junta act performed by military officers, who were placed into the army and rose to generalship, concealed for years by the Gulen community (or with its new name “Terrorist Organization of Fethullah” – FETÖ).
The coup attempt started in the evening of July 15th and continued until the morning hours of July 16th. It was basically suppressed thanks to non-communitarian officers who hadn’t supported the coup and even like the 1st Army’s Commander did, who is responsible for the district of İstanbul, came out against the coup and took a joint action with the government.
The group, which took action that night, was actually in the minority in the army and planned that the others would support them too; but it didn’t go as they planned. Police forces and the public, who poured out into the streets with the call of Erdoğan from TV also contributed highly to stop the coup attempt. However, the most important reason why the coup failed was that one of the communitarian commanders reported the coup, which actually was supposed to be made after midnight, therefore the coup plotters were forced to move the coup attempt to an earlier time.
After the coup attempt had been suppressed, a state of emergency was declared in entire Turkey. All annual leaves of civil servants were removed going abroad was forbidden. And a new kind of modern “witch hunt” began.
Deans of all universities were forced to resign. Tens of thousands of people were taken into custody and arrested because they were related to the community. Hundreds of educational institutions and private schools were shut down. Also tens of thousands of civil servants and teachers were discharged.
The government had already had the list of all whoever linked to that religious community, who had been working together since the government has been in power for 14 years and for which the government condoned all of their unmoral and illegal acts. It was known who they were. Thus, mass arrests had begun the day after the coup attempt.
According to reactions they showed since July 15th, the governments of Western countries seem to be discontent due to the fact that the failure of the coup and Erdoğan had also added a “coup night victory” to his countless “election night victories”.
Although American authorities refuse to comment, there is an overall belief in Turkey that there is a secret closeness between the Gulen community and the USA; and that coup attempt was supported by the USA. It is clearly seen that this situation encourages Erdoğan to remove further from the West in foreign politics and to get in closer contact with Russia again as well. Another argument roaming around after the coup attempt is: the coup attempt was made by the generals who are “proponents of the Atlantic” and the generals who are “proponents of Eurasia” didn’t support them (but neither prevented them from making a coup attempt) and made them receive a discharge by trapping them.
In the morning of July 16th, Tayyip Erdoğan was the most advantageous name of that night for sure. The biggest fear of the opponents was that Erdoğan would suppress and silence all opponents by using that illegal movement that is the Gulen community and become a dictator. Even, conspiracy theories were proposed that Erdoğan himself planned all the things to reach his own goals or he didn’t prevent on purpose, though having known previously…
For now, Erdoğan seems to concentrate only on people, who are related to the community and takes a moderate stand against the rest of his opponents (except the Kurds). Like “pardoning” all the casesuntil this time for once, whichare so many in number and for the reason that he was insulted; there were moves like having met with the leaders of the two other big political parties in his palace and having held joint public demonstrations with them. Since July 15th, former army officers, who were suspended from office because of the Gulen community, are among the ones who are on television channels at the most and the number of journalists inside the country, who are saying “We understood the significance of Ataturk and secularism once more” aren’t few at all. So Erdoğan, for now, is acting in a warm way he has never done before to the secular and Kemalist main opposition, which has a support of 25 percent of votes between electors in the country.
On the other hand, the Peoples’ Democratic Party (HDP), which had received 10-11 percent of votes in the last parliamentary election (whose electors are usually Kurds and Turks, who are socialist, environmentalist, feminist, etc.) can’t seem to take a share of the olive branches offered by Erdoğan, despite being poles apart with the Gulen community. Pacifist academicians, who have no relation with the Gulen community and were targeted directly by Erdoğan himself because they signed a manifesto asking the state should end armed conflict in Southeastern Anatolia and turn back to the stage of ceasefire as before again, are living with the risk of being incorporated into this witch hunt.
The last days of the month of July were maybe the most suitable time for a touristic visit to İstanbul and the only reason for it is not that the public transportation is free. It is because Turkey is full of supporters of the government, most of whom see the Islamic State with sympathy.
So you could have walked around the streets, knowing that the IS would not carry out a bombing attack.
Dini Cemaat’in Muhafazakar İktidar’a Darbe Girişimi
Temmuz ayının ikinci yarısında İstanbul’a gelen bir turist, eğer haberleri takip etmiyor ve güncel siyasetle pek ilgilenmiyorsa, Türkiye’yi, insanların her akşam sokaklara dökülüp eğlendiği komünist bir ülke zannedebilirdi. Türkiye 25 gündür aralıksız bir bayram havası yaşıyor. Gündüzleri gerçekleşen, başta iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi’nin ve muhalefetteki başlıca partilerin de düzenledikleri darbe karşıtı “demokrasi mitingleri” dışında; özellikle iktidar partisi taraftarlarının her akşam gerçekleştirdiği, Türkiye’nin birçok ilinde binlerce kişinin katıldığı ve adına “demokrasi nöbeti” denilen kutlamalar; darbe girişiminin bastırıldığı 16 Temmuz gününün akşamından beri aralıksız devam ediyor. Her akşam, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı öven şarkılar ve mehter müzikleri (milliyetçi sözleri olan, “Osmanlı Devleti zamanından kalma” bando müzikleri) eşliğinde eğlenen kalabalıklar; Türk bayrakları sallayarak İslami sloganlar atıyorlar. “Komünist ülke zannederdi” dememin sebebi ise, İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerde 16 Temmuzdan beri tüm toplu ulaşımın bedava olması. Ve bu bedava ulaşım, “darbeyi engelleyen” halka iktidarın minnettarlığının bir göstergesi olarak sunuluyor.
Türkiye’de 1990’lı yıllar, askerlerin, laikliği korumak adına siyasi bir figür olarak ortaya çıkmaktan çekinmedikleri dönemlerdi. Laikliğin büyük tehdit altında olduğu ve dini cemaatlerin ordu içerisine sızmaya çalıştığı gibi gerekçelerle askerler, memnuniyetsizliklerini açıkça dile getirebiliyorlar ve siyasi iktidara baskı yapıp ordu içerisinde tespit ettikleri İslami cemaatlere bağlı subayların görevlerine son verilmesini sağlıyorlardı. İlerleyen dönemde, özellikle 2000’li yıllarda, askerlerin takındığı bu “aşırı korumacı” tavır; din düşmanlığı olarak lanse edildi. Şimdiki muhafazakar iktidarla işbirliği içerisinde olan dini cemaatler; Türk ordusundaki generallerin, İslam’a uygun olarak yaşayan (namaz kılan, eşi başörtülü olan vs.) subaylara düşmanca yaklaştıkları ve onları uyduruk gerekçelerle ordudan uzaklaştırdıkları şeklinde bir propaganda yürüttüler.
2010’lu yıllara geldiğimizde ise, şimdiki iktidarın sınırsız desteğini alan Fethullah Gülen cemaatine bağlı savcı ve hakimler, Türk Silahlı Kuvvetleri’ndeki subayları ve iktidara muhalif laik ve Atatürkçü gazetecileri, darbe hazırlığı yapmak gerekçesiyle tutuklayıp yargılamaya başladılar. Yine Gülen cemaatinden olan polislerce askerlerin evlerinde yapılan aramalarda, darbe teşebbüsüyle ve askerlerin yaptıkları “yolsuzluklarla” ilgili birçok kanıt (!) ortaya çıkartıldı. Birkaç yıl süren davalar boyunca hapiste olan subaylar, kendilerine iftira atıldığını, kanıt olarak sunulan belgelerin düzmece olduğunu ve cemaatin bunları ordu içerisinde kendi adamlarına yer açmak için, kendilerinden olmayanları tasfiye etmek amacıyla yaptığını, hükümetin de tüm bu olanlara bile bile göz yumduğunu söyleyip durdular. Söyledikleri, kendileri gibi Atatürkçü olan kesim dışında kimsenin umurunda olmadı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’nın “her istediklerini verdik, ne istediler de alamadılar” dediği, yaptıkları tüm kanun ve vicdan dışı işlere göz yumduğu Gülen cemaatiyle arası, güç paylaşımı konusundaki anlaşmazlıklar yüzünden bozulmaya başladı. Erdoğan’ın özellikle Gülen cemaatinin genç üyeler kazanmak amacıyla büyük önem verdiği dershaneleri kapatma hamlesinin ardından; yine Gülen cemaatine bağlı savcıların düzenlediği 17-25 Aralık Yolsuzluk ve Rüşvet Operasyonu, hükümetle cemaat arasındaki iplerin kopmasına neden oldu. Yapılan telefon dinlemeleri Erdoğan ve yakın çevresinin yasadışı yollarla büyük miktarlarda para kazandıklarını açıkça ortaya koydu. Bu kez kanıtlar uydurma değildi, gerçekti. Ama uydurma kanıtlara peşin peşin inanıp hapisteki masum askerlerin ve muhalif gazetecilerin suçlu olduğuna inanan Türk muhafazakar seçmeni (Türkiye nüfusunun yüzde 60-70’i); Erdoğan’ın dahi inkar edemediği kesin kanıtlara inanmayı reddederek seçimlerde Erdoğan’a büyük bir destek verdiler. Erdoğan da seçmenler tarafından “aklandıktan” sonra, kendi zamanında göreve gelen cemaat mensuplarını bir bir görevden uzaklaştırarak; intikamını almaya başladı.
Darbe ya da Diktatörlük
Geride bıraktığımız 15 Temmuz akşamı, Türkiye’de laik ve Atatürkçü kesimin yıllardan beri dile getirip uyardığı “ordu içerisindeki İslami cemaatçi yapılanma” iddialarının doğru olduğu ortaya çıktı. O akşam her ne kadar Laik ve Atatürkçü bir darbe girişimiymiş gibi gösterilmeye çalışılsa da, ilerleyen saatlerde aslında neredeyse tamamen Gülen Cemaati’nin (ya da yeni adıyla “Fethullahçı Terör Örgütü” FETÖ’nün) yıllardan beridir ordu içerisine yerleştirdiği ve gizlediği, generalliğe kadar yükselmiş subayların yaptığı bir cunta hareketi olduğu anlaşıldı.
15 Temmuz akşamı başlayıp 16 Temmuz sabah saatlerine kadar devam eden darbe girişimi, esasında cemaatçi olmayan subayların destek vermemesi ve hatta İstanbul bölgesinden sorumlu olan 1. Ordu Komutanı’nın yaptığı gibi karşı tavır alarak hükümetle birlikte hareket etmesi sayesinde bastırıldı. O gece harekete geçen gurup, aslında ordu içerisinde azınlıkta kalıyordu ve diğerlerinin de kendilerine destek vereceklerini planlamışlardı; ama planladıkları gibi olmadı. Polis kuvvetlerinin ve Erdoğan’ın televizyondan yaptığı çağrıyla sokaklara dökülen halkın da darbe girişiminin durdurulmasında önemli katkısı oldu. Ancak girişimin başarısız olmasının en önemli nedeni, cemaatçi komutanlar içerisinden bir tanesinin, esasında gece yarısından sonra yapılacak olan darbeye saatler kala durumu ihbar etmesi ve darbecilerin bu yüzden planı erkene çekmek zorunda kalması oldu.
Darbe girişiminin bastırılmasının ardından tüm Türkiye’de olağanüstü hal ilan edildi. Memurların tüm izinleri kaldırıldı, yurtdışına çıkışlar yasaklandı. Ve bir çeşit modern “cadı avı” başladı. Tüm üniversitelerin dekanları istifa etmeye zorlandı. Cemaatle bağlantılı olduğu gerekçesiyle on binlerce kişi gözaltına alındı ve tutuklandı. Yüzlerce eğitim kurumu; üniversiteler, özel okullar kapatıldı. Yine on binlerce memur, öğretmen görevlerinden alındı. Hükümetin iktidarda olduğu 14 yıldan beri birlikte çalıştığı, yaptığı tüm kanunsuz ve ahlaksız işlere göz yumduğu dini cemaate bağlı olan kimler varsa; hepsinin zaten hükümette listesi vardı. Kim oldukları biliniyordu. Bu sayede, darbe girişiminin ertesi günü kitle halinde tutuklamalar başlamış oldu.
15 Temmuz’dan beri gösterdikleri tepkilere bakılırsa, Batı ülkelerinin hükümetleri, darbe girişiminin başarısızlığından ve Erdoğan’ın sayısız seçim gecesi zaferlerine bir de “darbe gecesi zaferi” eklemiş olmasına memnun olmamış görünüyorlar. ABD’li yetkililer her ne kadar reddetseler de; Türkiye’de, Gülen cemaati ve ABD arasında gizli bir yakınlık olduğu ve darbe girişimini ABD’nin desteklediği yönünde genel bir kanaat var. Bu durumun Erdoğan’ı dış politikada Batı’dan daha da uzaklaştırıp Rusya’yla tekrar yakın ilişkiler kurmaya teşvik ettiği de açıkça görülüyor. Darbe sonrası ortalarda dolaşan bir görüş de; darbe girişimini “Atlantik yanlısı” generallerin yaptığı, “Avrasya yanlısı” generallerin onlara destek vermeyip (ama girişimde bulunmalarına da engel olmayarak) onları tuzağa düşürüp ordudan atılmalarını sağladıkları yönündeydi.
16 Temmuz sabahı, o gece yaşananlardan en karlı çıkan isim elbette Tayyip Erdoğan oldu. Muhaliflerinin en büyük korkusu, Gülen cemaatinin yapmış olduğu bu kanunsuz hareketi bahane ederek, tüm muhalefeti bastırıp susturması ve tam anlamıyla diktatörleşmesiydi. Hatta tüm yaşananları Erdoğan’ın kendi amaçlarına ulaşmak için bizzat planladığı ya da önceden öğrenmiş olmasına rağmen bilerek engel olmadığı yönünde komplo teorileri ortaya atıldı. Şimdilik Erdoğan sadece cemaate bağlı olan kişiler üzerine yoğunlaşmış ve (Kürtleri saymazsak) geri kalan muhaliflerine karşı ılımlı bir tavır takınmış gibi görülüyor. Kendisine hakaret edildiği gerekçesiyle bu zamana kadar açtığı ve sayısı çok fazla olan tüm davaları bir seferliğine “affetmek” gibi; ülkedeki diğer iki büyük partinin liderleriyle sarayında görüşmek ve onlarla ortak mitingler yapmak gibi hamleleri oldu. 15 Temmuzdan beri televizyonlara en fazla çıkanlar arasında Gülen cemaati yüzünden görevlerinden uzaklaştırılan eski subaylar var ve ülke içerisinde “Atatürk’ün ve laikliğin değerini bir kez daha anlamış olduk” diyen gazetecilerin sayısı hiç de az değil. Yani Erdoğan, şu an için, ülke seçmenleri arasında yüzde 25 desteği bulunan laik, Kemalist ana muhalefete, daha önce hiç olmadığı kadar yakın davranıyor.
Seçmenleri genellikle ülkenin güneydoğusunda veya büyük şehirlerde yaşayan Kürtlerden ve sosyalist, çevreci, özgürlükçü, feminist vs. Türklerden oluşan ve en son seçimde yüzde 10-11 oy almış olan Halkların Demokratik Partisi (HDP) ise; Gülen Cemaatiyle taban tabana zıt olmasına rağmen, Erdoğan’ın uzattığı zeytin dallarından bir pay alabilecekmiş gibi durmuyor. Gülen cemaatiyle hiçbir ilgisi olmayan; devletin Güneydoğu Anadolu’da silahlı çatışmaya son verip tekrar eskisi gibi ateşkes ortamına dönülmesini isteyen bir bildiriye imza atan ve bu yüzden bizzat Erdoğan tarafından hedef gösterilen barış yanlısı akademisyenler; bu cadı avına dahil edilme riskiyle yaşıyorlar.
Temmuz ayının son günleri, İstanbul’a yapılacak turistik bir ziyaret için belki de en uygun zamandı ve bunun tek sebebi de ulaşımın bedava olması değil. Türkiye’de IŞİD’e sempatiyle bakanların çoğunlukta olduğu iktidar yanlısı kitlelerce dolu olduğu için; IŞİD’in herhangi bir bombalı saldırı yapmayacağına emin olarak sokaklarda dolaşabilirdiniz.
