Why is democracy a good regime? Is the choice made by 51 out of 100 people more correct than that of the remaining 49? Can we say that “a democratic election always produces the most accurate, the most ideal, the best result for voters”? Is it not obvious that the answer is not about that? Then, if there is no guarantee that it always gives the best result; why is democracy “the best regime”?
Of the known administrative systems, democracy is the most ideal one, because it regularly gives voters the opportunity to change their mind. In the recent election, they might have made a wrong decision; but in the next election, they could understand that they made a wrong decision and could change their vote.
But is this enough? Are there not democratic countries where the rulers never change, but the elections are regularly held? Turkey is already on the way of being one of these countries. With the referendum on April 16th, Turkey will actually vote whether Recep Tayyip Erdoğan will be president until his death or not. Supporters of the government would surely be in favour of a person being eligible more than twice as a president. However, they know very well that if Erdoğan were elected again, would complete his 10 years of presidency, would wish to continue the presidency, another referendum would be held, the constitution would be changed again and then he would be in office for life. For Erdoğan, changing the constitution of the Republic of Turkey as he wishes, has become an ordinary thing thanks to the support of the voters behind him.
Back to the beginning – for democracy to become a good model for government, not a cover that showcases dictatorship as legal, there needs to be a free political space where voters can change their mind. If voters are exposed to only one option from all communication channels, naturally, though many years may pass, there will be no change of their choice.
Turkey will vote a constitutional referendum on April 16th. There is the hope from some opponents that especially the bad economy will affect the public opinion negatively and this time Erdoğan might not obtain the result he desires. However, there seems to be no obstacle for nationalist and conservative electors, whose voting intentions reach up to 60-70 percent, clearly leaning in the direction of Erdoğan’s wishes. It is highly improbable to think that nationalist electors, who are supporting Erdoğan with their votes both at referenda and the presidential election, are not going to vote for Erdoğan’s desires this time, while both the chairman of their party is supporting Erdoğan and Erdoğan has became the most nationalist he has ever been in his entire political career. Erdoğan, like he did before, will win this election and all others that will follow until his death.
In the last years, Erdoğan was backed by a large and loyal mass of voters. For this mass, who are poorly educated and have a low income, Erdoğan is a folk hero who takes revenge on the educated and (relatively) well-paid secular people that have been acting for decades as if they were the true owners of the country. This religious, Sunni (hostile to Alawites), Turkish nationalist (hostile to Kurds), patriarchal (hostile to women) community, which constitutes the great majority of the population of the country, believes that they became the true owners of the country together with Erdoğan. They probably did not even realize how much the wealth of Erdoğan’s family, his relatives, his circle and his ministers grew. By what percentage did the income of Erdoğan’s loyal electors rise? If we compare it with an adapted exchange rate and purchasing power, we can observe that the people, who work at minimum wage, have an even lower income after these 15 years.
Erdoğan is very well aware that if there were an opposition, which could speak freely and show that he is camouflaging all the steps he has taken for his own interest with religion and nationalism, the opinion of his voters might change. Likewise, we saw this in the elections in July 2015. In that relatively free political environment (which Turkey probably won’t have for many years to come), there had been a great fall in the percentage of votes for the ruling Justice and Development Party. The Peoples’ Democratic Party, which was supported and voted for by a great majority of Kurds in Turkey, educated and pacifist Turks, had achieved a great success. For Erdoğan, who suddenly faced the risk of losing his long-held power, the experience of June 2015 was a big lesson. Unless he wanted to experience a disaster like losing power, he would have to decide himself who would oppose him and how he would be opposed.
Instead of being an opposition party, the political party of Turkish nationalists, the Nationalist Movement Party, is acting as if it was the minor partner of the ruling party because its voters are already eager to support Erdoğan and Erdoğan has completely broken his connections with the Kurds. In the referendum, they are acting jointly with Erdoğan.
On the other hand, the party of Kemalists and secular nationalists, the Republican People’s Party, with 25% of vote intentions – which never rises nor falls throughout the years – is an ideal opposition party for Erdoğan. It is like an ornament, which can never overthrow him but makes it look as if there was an opposition party and Turkey was a democratic country.
Leftist opponents – the direct threat to Erdoğan’s rule – and their representation, the Peoples’ Democratic Party, is seen as a target that must be completely destroyed. This destruction began after the elections in June 2015; in a first stage pressure was exerted by the government on media not to let the Peoples’ Democratic Party’s candidates voice their opinion. It continued after the coup attempt on July 15th 2016 with the orders of the government to discharge Kurdish mayors, who had no connection with the coup attempt and had been elected in their own cities with 80-90% of votes. In the last stage, dozens of politicians from the Peoples’ Democratic Party, including the chairman and the chairwoman, are now in prison.
The excuse for these doubtful operations is “the fight against terrorism”, which suddenly became accelerated and seems to continue with the same swiftness as after the elections in June 2015. What a coincidence. The academics, who signed a manifesto, in which they wished the government return to the negotiation process with the Kurds, were at first targeted by Erdoğan and then expelled from universities. Everyone who wants to react clearly against the bad condition the country is in, must face the risk of seeing their freedom being taken away from them.
Turkey, herewith defined as a “partial democracy”, is going to have a referendum on April 16th. The constitutional changes foresee, that authority, which is currently distributed among different persons and institutions, is to be centralized in one elected person. These changes make the legislation and the jurisdiction completely dependent on the executive power (actually one person). But in reality, it is a formality. It is only a procedure of making Erdoğan’s de facto power, which he already has, de jure. At the moment, Erdoğan is doing anything he wants whether it is legal or not. For instance, according to the constitution, he should be neutral towards political parties. He has been violating this rule loud and clear since he was elected.
And who is there to reason with him? If any judge or prosecutor were to provide clear evidence for a serious claim about Erdoğan, and would try to sue him, they would probably find themselves in prison within 24 hours – for being “a member of a terrorist organisation”.
Though in Turkey, these days, less is needed for you to be imprisoned. In the social media one can see every day how college students are being taken into custody for distributing brochures entitled “No” for the referendum. (Yet, you cannot watch this kind of news on TV).
In these circumstances, how could the upcoming election carry the title of “democratic”? Even for now, it might be a highly optimistic comment for Turkey’s regime to be defined as “partial democracy”. But in the near future, another definition will be necessary for Turkey.
A “dictatorial democracy” might be fitting, which takes its power from the uneducated, nationalist and religious mass; all different sects and ethnical groups are suppressed; only harmless opponents are allowed to speak; all other opposing elements that might pose a threat to the government are silenced.
In other words, a “democratic dictatorship”.
Dikta Demokrasisi ya da Demokratik Diktatörlük
Demokrasi neden iyi bir yönetim şeklidir? 100 kişiden 51’inin yaptığı seçim, geri kalan 49’unun seçiminden daha doğru mu olacaktır? “Demokratik bir seçim her zaman en doğru, seçmenler için en ideal, en iyi sonucu verir” diyebilir miyiz? Cevabın bu olmadığı ortada değil mi? O zaman, her zaman en iyi sonucu verme garantisi yoksa eğer; demokrasi neden “en iyi yönetim şeklidir”?
Demokrasi, bilinen yönetim sistemleri içerisinde en ideal olanıdır; çünkü seçmenlere düzenli olarak fikirlerini değiştirme imkanı sunar. Bu seçimde seçmenler yanlış bir karar vermiş olabilirler; ama bir sonraki seçimde, verdikleri kararın yanlış olduğunu görüp, kararlarını değiştirebilirler. İşte buna imkan veriyor olmasıdır, demokrasiyi ideal bir yönetim modeli yapan.
Peki bu yeterli mi? Yönetimde olanların asla değişmediği, ama düzenli olarak seçimlerin yapıldığı “demokratik” ülkeler yok mu? Türkiye de bunlardan biri olma yolunda ilerliyor zaten. Türkiye, 16 Nisan’da yapılacak olan referandumla, Recep Tayyip Erdoğan’ın ölene kadar devlet başkanı olup olmayacağını oylayacak aslında. Hükümet yanlısı olanlar buna, anayasa değişse de değişmese de bir kişinin en fazla 2 defa cumhurbaşkanı seçilebileceğini söyleyerek itiraz edebilirler elbette; ama onlar da çok iyi biliyorlar ki; eğer Erdoğan 2 defa seçilir, 10 yıl boyunca Cumhurbaşkanlığı yapar, yine de göreve devam etmek isterse; bir referandum daha yapılır, anayasa tekrar değiştirilir, olur biter. Erdoğan için Türkiye Cumhuriyeti anayasasını istediği gibi değiştirmek, arkasındaki seçmen desteği sayesinde sıradan bir iş oldu artık.
Başa dönecek olursak; demokrasinin, fiili diktatörlüğü meşru olarak gösteren bir kılıf değil de, iyi bir yönetim modeli olabilmesi için, seçmenlerin fikrini değiştirebileceği özgür bir siyaset ortamı olması gerekir. Eğer seçmenler, tüm iletişim kanallarından sadece tek bir seçeneğe maruz bırakılırlarsa, doğal olarak aradan yıllar da geçse seçimlerinde hiçbir değişiklik olmayacaktır. Onların oylarıyla yönetimin belirlenmesi de demokrasi olmayacaktır.
Türkiye 16 Nisan’da bir anayasa değişikliği referandumunu oylayacak. Muhaliflerden bir kısmında, özellikle ekonomideki kötü gidişatın halkın oylarını olumsuz etkileyeceği ve bu kez Erdoğan’ın istediği sonucun çıkmayabileceği yönünde bir umut var. Ancak oranı yüzde 60-70’lere ulaşan, Türkiye’deki dindar ve milliyetçi seçmen kitlesinin yine Erdoğan’ın istediği yönde oy vermesinin önünde hiçbir engel görünmüyor. Bu kesimin içerisinde bulunan ve daha önce kendi liderleri Erdoğan’a muhalefet ederken bile hem referandumlarda hem de Cumhurbaşkanlığı seçiminde oylarıyla Erdoğan’ı destekleyen milliyetçi seçmenlerin; bu kez hem partilerinin genel başkanı Erdoğan’ı desteklerken, hem de Erdoğan tüm siyasi kariyeri boyunca olmadığı kadar milliyetçi hale gelmişken, onun istediği şekilde oy vermeyeceklerini düşünmek pek mantıklı olmayacaktır. Erdoğan, daha önce girdiği tüm seçimleri kazandığı gibi, bunu da, bundan sonra ölene kadar gireceği tüm seçimleri de kazanacaktır.
Geçen yıllar içerisinde Erdoğan’ın arkasında gerçekten de büyük ve sadık bir seçmen kitlesi oluştu. Eğitim ve gelir seviyesi düşük olan bu kitle için Erdoğan, on yıllar boyunca ülkenin gerçek sahibiymiş gibi davranan ve diğerlerini küçük gören eğitimli ve (nispeten) yüksek gelirli laiklerden intikamlarını alan bir halk kahramanı. Ülke nüfusunun büyük çoğunluğunu oluşturan bu dindar Sünni (Alevileredüşman), Türk milliyetçisi (Kürtleredüşman), ataerkil (kadınlara düşman) topluluk, Erdoğan’la birlikte ülkenin gerçek sahibi haline geldiklerine inanıyorlar. 15 yıllık iktidarı boyunca, Erdoğan’ın ailesinin, akrabalarının, çevresinin,bakanlarının maddi servetleri kaç kat büyümüştür, (büyük kısmı kayıt dışı gelirlerden elde edildiği için) muhtemelen onlar dahi hesabını tutamıyordur. Peki bu 15 yıl içerisinde Erdoğan’ın sadık seçmenlerinin gelirlerinde ne oranda bir artış oldu? Eğer döviz kurlarıyla veya alım gücüyle ölçerek karşılaştıracak olursak, asgari ücretle çalışanların bu 15 yılda daha da düşük gelirli hale geldiklerini görüyoruz.
Erdoğan çok iyi biliyor ki, eğer karşısında özgürce konuşabilen, onun kendi çıkarları için attığı tüm adımları din ve milliyetçilik ile kamufle ettiğini gösterebilen bir muhalefet olursa, kendisine oy verenlerin fikirleri zaman içerisinde pekala değişebilir. Nitekim bunu Haziran 2015 seçimlerinde gördük. Türkiye’nin muhtemelen uzun yıllar boyunca göremeyeceği özgür bir siyaset ortamında, televizyonlara her partinin, her görüşün adaylarının çıkabildiği, yasak ve baskıların nispeten az olduğu bir ortamda gidilen seçimin sonucunda, iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi’nin oylarında büyük bir düşüş olmuş; Türkiye’deki Kürtlerin büyük bir kısmının ve barıştan yana olan eğitimli Türklerin oy verip desteklediği Halkların Demokratik Partisi (HDP) ise büyük bir başarı elde etmişti. Uzun süredir devam eden iktidarını bir anda kaybetme riskiyle karşı karşıya gelen Erdoğan için Haziran 2015 deneyimi büyük bir ders oldu. Eğer iktidarını kaybetmek gibi bir felaket yaşamak istemiyorsa; kendisine kimin nasıl muhalefet edeceğine de kendisi karar vermeliydi.
Türk milliyetçilerinin partisi olan Milliyetçi Hareket Partisi, seçmenleri zaten Erdoğan’ı desteklemeye hevesli oldukları için ve Erdoğan da Kürtlerle olan bağlarını tamamen koparttığı için; artık bir muhalefet partisi olmaktan ziyade, iktidarın küçük ortağı gibi davranıyor. Referandumda da Erdoğan’la birlikte hareket ediyorlar. Kemalist ve laik milliyetçilerin partisi konumundaki Cumhuriyet Halk Partisi ise, yıllardır ne artan ne azalan yüzde 25 civarındaki oy oranı ile, ideal bir muhalefet partisi Erdoğan için. Hiçbir zaman onu iktidardan indiremeyecek olan ama ülkede bir muhalefet partisi varmış gibi görünüp Türkiye’nin demokratik bir ülkeymiş gibi görünmesini sağlayacak olan hoş bir süs gibi.
Erdoğan’ın iktidarına doğrudan tehdit oluşturan sol muhalifler ve onların temsilcisi konumundaki HDP ise, Erdoğan tarafından tamamen yok edilmesi gereken bir hedef olarak görülüyor. Haziran 2015 seçimleri sonrası ilk aşamada televizyon ve gazetelere HDP adaylarına yer vermemeleri konusunda hükümet tarafından yapılan baskıyla başlayan süreç, 15 Temmuz 2016 darbe girişimi sonrası, darbeyle hiç alakası olmayan ve kendi şehirlerinde yüzde 80-90 oy alarak seçilmiş Kürt belediye başkanlarının görevden alınıp yerlerine hükümet tarafından atamalar yapılmasıyla devam etti. Son gelinen noktada ise aralarında HDP eş genel başkanlarının da bulunduğu onlarca HDP’li siyasetçi şu anda hapisteler.
Tüm bu muhalif susturma operasyonunun bahanesi, ne tesadüftür ki, Haziran 2015 seçimlerinden sonra bir anda hızlanan ve uzunca bir süre aynı hızla devam edecek gibi görünen “terörle mücadele”… Devletin birden bire girdiği bu süreçten çıkıptekrar önceki müzakere sürecine, yani “barış sürecine” dönülmesini isteyen bir bildiri imzalayan akademisyenler de, önce bizzat Erdoğan tarafından hedef gösterildikten sonra gruplar halinde üniversitelerden atıldılar. Ülkenin içerisinde bulunduğu kötü duruma açıkça tepki göstermek isteyen herkes, kendini hapiste bulma riskini göze almak zorunda.
Bu çalışma tarafından “kısmi demokrasi” olarak adlandırılan Türkiye; 16 Nisan’da referanduma gidiyor. Şu anki anayasada birçok farklı kişi ve kuruma dağıtılmış olan yetkilerin tek bir kişide toplanmasını ön gören anayasa değişiklikleri oylanacak. Yasama ve yargıyı tamamen yürütmeye (aslında tek bir kişiye) bağımlı hale getirecek olan değişiklikler oylanacak. Aslında formalite bir oylama. Erdoğan’ın zaten hali hazırda fiili olarak sahip olduğu gücü yasal hale getirmeye yönelik bir çalışma sadece. Erdoğan şu anda, yasalara uygun olsun veya olmasın, istediği her şeyi zaten yapabiliyor. Anayasa gereği Erdoğan’ın şu anda siyasi partiler arasında tarafsız olması gerekiyor örneğin. Cumhurbaşkanı seçildiğinden beri çok açık ve net bu kuralı çiğniyor. Kim ondan hesap sorabilir ki?Bugün herhangi bir hakim ya da savcı, Erdoğan’la ilgili çok daha ciddi bir iddiadan çok net kanıtlara ulaşıp ona karşı dava açmaya kalksa, muhtemelen 24 saat içerisinde “terör örgütüne üye olmak” gerekçesiyle kendisini hapiste bulacaktır. Gerçi bugünlerde Türkiye’de hapse girmek çok daha azını yapmanız yeterli. Referandumda “Hayır” oyu verilmesi için broşür dağıtan üniversite öğrencilerinin göz altına alındıklarına dair haberlere sosyal medyada her gün görmeniz mümkün (televizyondan izleyemezsiniz ama).
Bu koşullar altında yapılacak seçimler “demokratik” sıfatını ne kadar taşıyabilir? Türkiye’nin yönetim şekli için şu anda bile “kısmi demokrasi” demek fazlasıyla iyimser bir yorum olabilir belki.
Ama yakın gelecekte, başka bir kavram kullanmak gerekecek Türkiye için. Gücünü eğitimsiz, milliyetçi ve dindar halk kitlesinden alan ve onların onayıyla tüm farklı mezhepsel ve etnik grupların baskı altında tutulduğu; sadece izin verilen, zararsız muhaliflerin konuşabildiği, iktidara tehdit olabilecek diğer tüm muhalif unsurların susturulduğu bir “dikta demokrasisi”.
Ya da “demokratik diktatörlük” de diyebiliriz.
